รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. ทุคตสูตร 2. สุขิตสูตร 3. ติงสมัตตาสูตร
4. มาตุสูตร 5. ปิตุสูตร 6. ภาตุสูตร
7. ภคินีสูตร 8. ปุตตสูตร 9. ธีตุสูตร
10. เวปุลลปัพพตสูตร
จบอนมตัคคสังยุตที่ 3

อรรถกถาเวปุลลปัพพตสูตรที่ 10

พึงทราบวินิจฉัยในเวปุลปัพพตสูตรที่ 10 ดังต่อไปนี้.
บทว่า ภูตปุพฺพํ ความว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงนำเรื่องราวเรื่อง
หนึ่งในอดีตกาลมาแสดง. บทว่า สมญฺญา อุทปาทิ ได้แก่ บัญญัติ. บทว่า
จตุเหน อาโรหนฺติ นี้ ท่านกล่าวหมายถึงคนมีกำลังปานกลาง. บทว่า
อคฺคํ คือสูงสุด. บทว่า ภทฺทยุคํ คือคู่ที่ดี. บทว่า ตีเหน อาโรหนฺติ
ความว่า ได้ยินว่า แผ่นดินหนาขึ้น 1 โยชน์ ระหว่างพระพุทธเจ้าทั้งสอง
ด้วยคำมีประมาณเท่านี้. ภูเขานั้นสูง 3 โยชน์. บทว่า อปฺปํ วา ภิยฺโย
ความว่า ผู้อยู่เกินกว่า 100 ปี น้อยกว่า 10 ปีบ้าง. ผู้ที่ชื่อว่าอยู่ตลอด
100 ปี ไม่มีอีก. แต่โดยสูงสุด สัตว์มีชีวิตอยู่ได้ 60 ปีบ้าง 80 ปีบ้าง
ส่วนสัตว์ยังไม่ถึง 100 ปี ตายไปในเวลา 5 ปี หรือ 10 ปีเป็นต้นก็มี
มาก. คำนี้ว่า ก็พระผู้มีพระภาคเจ้ากกุสันธะ บังเกิดในเวลามีอายุ
4 หมื่นปี พระผู้มีพระภาคเจ้าโกนาคมนะ บังเกิดในเวลามีอายุ 3
หมื่นปี ดังนี้ ท่านจัดให้เป็นความเสื่อมโดยลำดับ. แต่ไม่พึงทราบว่า